PVI Politics of Modern Maharashtra - Question Bank - Semester 5
1. Discuss the social reform movement in Maharashtra.
2. Discuss the nationalist movement in Maharashtra
3. What was the role of Samyukta Maharashtra Samiti in Samyukta Maharashtra Movement ?
4. Movement for creation of separate Vidarbha state.
5. What are the causes of backwardness of Marathwada and Vidarbha region?
6. Describe the salient features of Konkan region of Maharashtra
7. What were the suggestions of the Dandekar Committee?
8. Explain the composition, functions and the role played by the statutory development boards.
9. State the composition, powers and functions of Maharashtra Vidhan Parishad.
10. Describe the composition, powers and functions of Maharashtra Vidhansabha.
11. Explain the composition and functions of Bombay High court
12. Discuss the structure and functions of judicial system in Maharashtra.
13. Discuss the tenure of any two Chief Ministers of Maharashtra
14. Explain the Dalit politics in Maharashtra.
15. Explain the role of Other Backward classes in the politics of Maharashtra.
16. Explain the dominant caste politics in Maharashtra
17. Discuss the development of Dalit politics after 1957 (Post-Ambedkar period
18. Discuss the role of Other Backward Castes in the politics of Maharashtra.
Short notes
1. Evolution of idea of Maharashtra
2. Social reform movement
3. Contribution of Mahatma Jyotiba Phule in social reform movement
4. 5. Marathwada region
6. Development of Konkan region
7. Nagpur Agreement
8. Developmental issues of Marathwada
9. Mumbai High Court
10. Role of Chief Minister
11.Constituencies of Legislative council
12. Maratha Kunbi caste cluster
13. OBC politics
14. Maratha dominance

प्र १ पूर्व ते आधुनिक काळापर्यंतची महाराष्ट्राच्या ऐतिहासिक पार्श्वभूमीची चर्चा करा.

प्र २  महाराष्ट्रातील राष्ट्रीयावादी चळवळीतील/समाजसुधार चळवळीतील विविध टप्पे स्पष्ट

     करा.

प्र ३ संयुक्त महाराष्ट्र चळवळीची करणे कोणती? चळवळीच्या विकासातील महत्वाचे टप्पे

    थोडक्यात सांगा.

प्र ४ महाराष्ट्रातील मागास प्रदेशांमधील प्रादेशिकता वाढीच्या प्रमुख कारणांची चर्चा करा.

प्र ५ महाराष्ट्र सरकारने प्रादेशिक असमतोल दूर करण्यासाठी कोणती पावले उच्चाली

      आहेत.

Q ६  महाराष्ट्र विधी मंडळाची रचना व कर्तव्ये स्पष्ट करा. 

Q ७  महाराष्ट्रातील प्रभुत्व असलेल्या जाती समूह/इतर मागास वर्गीय/ दलित राजकारणाची चर्चा करा.

Q ९ टिप लिहा:

१)      महाराष्ट्र या विचाराची उत्क्रांती

२)      संयुक्त महाराष्ट्र समिती

३)      दांडेकर समिती अहवाल

४)      उच्च न्यायालय: रचना व कर्तव्ये

५)      दलित चळवळ

Paper V-Question Bank-Semester V-October 2014

Q 1   Discuss the Machiavelli’s views on Power and State.

Q 2   Examine the concept of Limited State in Locke’s political thought.

Q 3   Elaborate Mill’s concept of Positive Liberty and Representative Government.

Q 4   Describe John Rawls’ ides on Justice.

Q 5 Explain the concept of Revolution according to Karl Marx.

Q 6 Describe the concept of Hegemony according to Antonio Gramsci.

Q 7 Discuss the main ideas of Feminist writer Simone de Beauvoir.

Q 8 Elaborate the concept of Multiculturalism as discussed by Will Kymlicka.

Q 9 Write Short Notes on:

1)      Machiavelli’s Powerful State

2)      Locke’s Natural Rights/Right to Resist

3)      Mill on Representative Government

4)      Rawls Theory of Justice

प्रश्नसंच पेपर क्र.V-सत्र V-पश्चिमात्य राजकीय विचार

प्र १ सत्ता व राज्य या संधार्भातील मॅकिवेलीच्या विचारांची चर्चा करा.

प्र २ लॉकच्या विचारातील मर्यादित राज्यासंस्थेच्या संकल्पनेचे परीक्षण करा.

प्र ३ सकारात्मक स्वातंत्र्य आणि प्रतिनिधी शासन या जॉन मिलच्या संकल्पनांची सविस्तर चर्चा करा.

प्र ४ जॉन रॉल्सचे न्याय संबंधी विचार स्पष्ट करा.

प्र ५ कार्ल मार्क्सच्या मतानुसार क्रांतीची संकल्पना स्पष्ट करा.

प्र ६ अन्तोनिओ ग्राम्स्कीने मांडलेल्या धुरिणत्व(Hegemony) ह्या संकल्पनेची चर्चा करा.

प्र ७ सिमोन दे बोवा यांचे स्त्रीवादासंबंधी प्रमुख विचार स्पष्ट करा.

प्र 8 विल कीम्लिकाने मांडलेल्या बहुसंस्कृतीवाद या संकल्पनेची सविस्तर चर्चा करा.

प्र ९ टिप लिहा :

१)      मकिवेलीचे सत्ताधारी राज्य

२)      लॉकचे नैसर्गिक अधिकार/प्रतिकाराचा अधिकार

३)      मिलचे प्रतिनिधी शासन

४)      रॉल्सचा न्यायाचा सिद्धांत

Paper VI-Question Bank-Semester V-October 2014

Q 1 Bring out the nature of International Relations and discuss its scope and relevance.

Q 2 Discuss the important features of Realist/Liberal Approach to International Relations.

Q 3 Bring out the main elements of National Power and their impact on International Politics.

Q 4 Discuss whether post Cold War World Order is Unipolar, Multipolar or Non-polar.

Q 5 Describe the types of Conflict and its changing nature in International Politics.

Q 6 Examine the concept of Security and its changing nature from National to Human 

      Security.   

Q 7 Discuss the main features of Bretton Woods System and the causes of decline.

Q 8 Discuss the trend of Regionalism in International Politics with reference to European 

      Union.

Q 9 Write Short Notes on:

1)      Balance of Power

2)      Bipolarity

3)      Arms Control and Disarmament

4)      Collective Security

5)       IMF/World Bank/WTO

6)      Globalisation

7)      Demand for New International Economic Order

प्रश्नसंच पेपर क्र.VI -सत्र V

प्र १  आंतरराष्ट्रीय संबंधांचे स्वरुप तसेच त्याची व्याप्ती आणि उपयुक्तता या वर चर्चा करा.

प्र २ आंतरराष्ट्रीय संबंधातील वास्तववादी / उदारमतवादी दृष्टीकोनाचे प्रमुख गुणविशेष    

    स्पष्ट करा.

प्र ३ राष्ट्रीय शक्तीचे मुख्य घटक व त्याचे आंतरराष्ट्रीय राजकारणावरील प्रभाव    

     थोडक्यात स्पष्ट करा.

प्र ४ शितयुधोत्तर विश्वरचना एकध्रुवीय,बहुधृविया वा अध्रुवीय आहे ह्याची चर्चा.

प्र ६ आंतरराष्ट्रीय राजकारणात संघर्ष आणि त्याचे बदलते स्वरुप स्पष्ट करा.

प्र ७ राष्ट्रीय सुरक्षा ते मानवी सुरक्षा या सुरक्षेच्या बद्दलेल्या स्वरुपाची चर्चा करा.

प्र ८ ब्रेटन वूड्स प्रणालीची प्रमुख वैशिष्ठ्ये आणि त्याच्या ऱ्हासाची मुख्य करणे स्पष्ट चर्चा.

प्र ९ युरोपियन संघच्या (EU) संदर्भात आंतरराष्ट्रीय राजकारणात प्रादेशिकते कडील कल

    अधोरेखित करा.

प्र १० टीपा लिहा:

१)      सत्ता समतोल

२)      द्वीध्रुवीय रचना  

३)      शास्त्र नियंत्रण व निशस्त्रीकरण

४)      सामुहिक सुरक्षा

५)       आंतरराष्ट्रीय नाणे निधी/जागतिक बँक/ जागतिक व्यापार संघटना

६)      जागतिकीकरण

७)      नवीन जगतील आर्थिक व्यवस्थेची मागणी